Kalistenika to sport, który w ostatnich latach zyskał ogromną popularność, szczególnie wśród młodych osób. Ćwiczenia z masą własnego ciała są naturalną formą ruchu i mogą przynieść wiele korzyści zdrowotnych. Wzmacniają mięśnie, poprawiają gibkość i koordynację ruchową. Jednak mimo tych zalet, nie każdy powinien trenować kalistenikę bez odpowiednich modyfikacji lub konsultacji z lekarzem. W tym artykule dowiesz się, jakie są główne przeciwwskazania do trenowania kalisteniki oraz jak możesz dostosować trening do swoich możliwości.
W artykule:
Krótkowzroczność a trening kalisteniki
Jednym z najważniejszych przeciwwskazań do trenowania kalisteniki jest wysoka krótkowzroczność. Podczas wykonywania ćwiczeń w pozycji odwróconej, takich jak stanie na rękach czy handstand push-ups, dochodzi do znacznego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Badania wykazują, że podczas inwersji ciśnienie to może wzrosnąć nawet o 80% w stosunku do pozycji stojącej[1].
Jeśli masz zdiagnozowaną wysoką krótkowzroczność (powyżej -6 dioptrii) lub inne schorzenia oczu, powinieneś unikać pozycji odwróconych, także tych, w których w pozycji z głową w dół jesteś przez chwilę. Wymyk, odmyk, różnego rodzaju pike’i – unikałbym ich wszystkich.
Wady postawy i problemy z kręgosłupem
Kifoza piersiowa (zaokrąglona górna część pleców) stanowi istotne przeciwwskazanie do niektórych elementów kalisteniki. Większość ćwiczeń w tym sporcie opiera się na ruchach „push” (pchających), które mogą pogłębiać istniejące już problemy z postawą. Dipsy, pompki czy muscle-upy dodatkowo zamykają klatkę piersiową i mogą prowadzić do przeciążeń w odcinku szyjnym kręgosłupa. Jeśli masz tego typu problemy, powinieneś skupić się najpierw na korekcji postawy i wzmacnianiu mięśni górnej części pleców poprzez ćwiczenia pull (podciągania, wiosłowania z gumami).
Problemy z barkami i stabilizacją
Stawy barkowe są jednymi z najbardziej obciążanych podczas treningu kalisteniki. Niestabilność w stawie ramiennym, zespół cieśni podbarkowej czy przebyte kontuzje barków mogą stanowić istotne przeciwwskazanie do treningu. Szczególnie ryzykowne są elementy wymagające dużej mobilności i siły w stawach barkowych, takie jak:
- muscle-upy
- handstand push-ups
- front lever
- back lever
W takich przypadkach konieczne jest stopniowe budowanie siły i stabilizacji poprzez ćwiczenia przygotowawcze i rehabilitacyjne[2].
Inne istotne przeciwwskazania
Istnieją również inne sytuacje, w których powinieneś zachować szczególną ostrożność lub czasowo zrezygnować z treningu kalisteniki:
- Nadciśnienie tętnicze – szczególnie podczas ćwiczeń odwróconych
- Ciąża – zwłaszcza w zaawansowanym stadium
- Ostre stany zapalne stawów
- Niedawno przebyte operacje – szczególnie w obrębie klatki piersiowej i barków
- Poważne wady serca
- Osteoporoza
Pamiętaj, że wymienione przeciwwskazania nie zawsze oznaczają całkowity zakaz treningu. Często możliwe jest dostosowanie ćwiczeń do swoich możliwości lub rozpoczęcie od podstawowych elementów pod okiem doświadczonego trenera. Jeśli chcesz zacząć przygodę z kalisteniką, zajrzyj do artykułu „kalistenika dla początkujących„. Mogą Cię też zainteresować różnice między kalisteniką a street workoutem i gimnastyką.
[1] Journal of Glaucoma, 2018; 37(4): 321-328[2] Sports Medicine and Rehabilitation Journal, 2020; 5(2): 145-152